Temat typowy na własne przemyślenia, jest tu szerokie pole do popisu.

Kultura i sztuka.
1. Malarstwo. Możesz porównać kierunki, twórców, dostępność do szkół, możliwości przebicia się.
2. Literatura. Jak wyżej, plus sposób dotarcia do czytelnika, przekazywane treści, elementy patriotyczne (w malarstwie również - np. Kossak), pozycja poezji, jaka poezja.
3. Muzyka. To chyba akurat dość łatwo porównać i przedstawić własną opinię.
4. Film. Dochodzi technika, poza tym, podobnie jak w powyższych dziedzinach. Warto zwrócić uwagę, że film dawniej pełnił rolę wychowawczą, współcześnie bywa wręcz odwrotnie.
5. Teatr, opera, filharmonia. Tu w zasadzie najmniej jest różnic, więc pozostaje się odnieść do współczesnych gatunków sztuki.

Technika.
Temat rzeka, za cokolwiek by się nie wziąć, można napisać cały esej, rozprawkę, cokolwiek.
1. Przemysł motoryzacyjny. Produkcja, import, eksport, technologie, statystyki, itd.
2. Przemysł lotniczy. Warto wspomnieć ze względu na polską produkcję na wysokim poziomie.
3. Przemysł spożywczy. Byliśmy znaczącym producentem. Trzeba wspomnieć o niejednolitym rozwinięciu i poziomie produkcji (obok nowoczesnych zakładów w byłym zaborze pruskim zacofanie na wschodzie kraju), odnieść się do współczesnych warunków, pozycja na rynku międzynarodowym, itd.
4. Górnictwo i hutnictwo.
5. Energetyka.
6. Przemysł paliwowy.
Przemysł zbrojeniowy. Tu bym też poświęcił chwilę, nie należy zapomnieć o COP, zaspokajania własnych potrzeb, eksport, poziom technologiczny w porównaniu z innymi, odnieść się do czasów współczesnych.
7. Komunikacja.
8. Itd...

Badania i nauka.
Polska myśl badawcza na tle Europy, świata wtedy i dziś, szkolnictwo, liczba wyższych uczelni, laureaci nagród międzynarodowych, itd. Plus to o czym wspomniała dzionga, dostępność i masowość w wielu dziedzinach. I co tylko jeszcze przyjdzie Ci do głowy, z architekturą i modą włącznie

Powodzenia.

Ariusie, to powinno Ci się spodobać: Szkolnictwo w czasach reformacji. Zwróć baczną uwagę na to, jakich języków uczono w szkołach.


Zasługą reformacji było wprowadzenie języka narodowego do obrzędów i piśmiennictwa religijnego. Wszystkie polskie wyznania reformowane starały się mieć własne tłumaczenie Biblii, ponieważ lektura i komentowanie Pisma Świętego stanowiły podstawę zreformowanego kultu. Luteranin Stanisław Murzynowski przełożył Nowy Testament, który został wydany w Królewcu, była to tzw. Biblia królewiecka w latach 1551 – 1552. Zespół kalwiński, kierowany przez Jana Łaskiego, przetłumaczył całą Biblię, czyli Stary i Nowy Testament. Wydana ona została kosztem magnata Mikołaja Radziwiłła Czarnego w Brześciu Litewskim w 1563 r. ta tzw. Biblia radziwiłłowska lub brzeska ze względu na piękno języka i staranności edycji należy do najważniejszych osiągnięć kulturalnych epoki. Również arianie posiadali swój przekład pióra Szymona Budnego, tzw. Biblię nieświeską, wydaną w Nieświeżu w 1570 r.

W celu upowszechnienia zreformowanego kultu zaczęto drukować po polsku również katechizmy, wyznania wiary, postylle, kancjonały. Zaangażowani w reformację wydawcy poprzedzali teksty religijne pochwałami wartości i piękna rodzimego języka. Do tzw. Biblii królewieckiej i katechizmu wydawca Jan Seklucjan dołączył nawet rozprawkę na temat: „Ortografia polska. To jest nauka pisania i czytania języka polskiego, ile Polakowi potrzeba, niewiele słów dostatecznie wypisana”.

Pod wpływem reformacji język polski zapanował także w innych rozwijających się gatunkach piśmiennictwa, jak pamflet, dialog i in. zwycięstwo polszczyzny, ułatwione dzięki zastosowaniu techniki druku, przyniosło w efekcie demokratyzację kultury poprzez rozszerzenie kręgu twórców i jej odbiorców.

ŹRÓDŁO


Szkoły w średniowieczu
a. szkoły Parafialne – najpowszechniejsze, które przyjmowały dziewczęta i chłopców bez względu na pochodzenie
b. szkoły elementarne, które dzielimy na:
- szkoły wiejskie – poziom był niski, nauczycielami byli ludzie przypadkowi ale zawsze byli to mężczyźni. Najczęściej uczyli się w nich chłopcy, dziewczęta były rzadko tam spotykane
- szkoły miejskie – program był dostosowany do potrzeb mieszczaństwa. Była w nich nauka języków nowożytnych. Nauczyciel był opłacany z pieniędzy Rady Miejskiej. Jeżeli nauczyciel zachowywał się niepoprawnie wówczas był on wyrzucany przez Rade Miejską
c. szkoły Katedralne i Kolegiacke – dały początek uniwersytetom. Były one przeznaczone dla kształcenia duchowieństwa w zakresie 7 sztuk wyzwolonych.
d. Uniwersytety
e. szkoły Klasztorne – są to najstarsze szkoły średniowieczne, które powstawały od 6 w. Za najstarsze uważa się Benedyktyńskie. Wyróżniamy 2 rodzaje szkół Klasztornych:
- wewnętrzne klasztory – przeznaczone dla tych, którzy zostawali później w klasztorze (mnichów, zakonników)
- zewnętrzne
Klasztor dawał pewną stabilizację i chronił przed głodem. Dawał poczucie bezpieczeństwa, a dla kobiet to było jedyne miejsce gdzie mogły się kształcić.
Uniwersytety są wynalazkiem średniowiecza. Najstarsze powstały we Francji, Włoszech. Typ włoski to korporacja studentów, instytucja niezależna od kościoła. Rektor był wybierany spośród studentów (od 25lat). Typ paryski to korporacja profesorów. Rektor wybierany spośród nich i był też kanclerz. Uniwersytet powinien posiadać 4 wydziały:
1. filozoficzny (sztuk wyzwolonych)
2. medyczny
3. prawa
4. teologii
Nazwa uczelni pochodziła od słowa uniwersitas, czyli powszechny, ogólny, dla każdego bez względu na wykształcenie, pochodzenie, narodowość. Uniwersytety różniły się profilami. We Włoskim uczono prawa, natomiast w Paryskim teologie, a jeżeli było prawo to kościelne.
Są 2 typy powstawania Uniwersytetów:
- przez Fundacje i drogą migracji, gdzie studenci namawiali profesorów i wywędrowywali do innych miast.

ŻRÓDŁO